آجرهای رسی

آجرهای رسی بسته به مواد اولیه ونحوه تولید دارای تنوع فراوانی هستند برخی از آنها به عنوان مصالح پرکننده مناسب می باشند و بعضی دیگر به علت جلوه ظاهری ومقاومت جهت نماسازی به کار می روند . بعضی از آجرهابه علت کیفیت مطلوب درنقاطی از ساختمانکه درمعرض یخبندان قراردارند مورد استفاده قرار می گیرند و گروهی مناسب برای کف ساز هستند . بنابراین مهندس معمار بر اساس ویژ گی های محل مصر ف , آجر رسی بهینه راانتخاب می نماید .

· خواص فیزیکی

بر طبق استاندارد شماره 7 ایران آجرهای مصرفی درنما باید دارای مشخصات زیر باشند :

ـ معایب ظاهری : آجرنما باید عاری از معایب ظاهری مانند ترک خوردگی , شوره زدگی آلوئک ونظایر آن باشد .

ـ ابعاد واندازه ها : طول و عرض وضخامت آجرهای مختلف بایدمطابق جدول شماره یک باشد .باید در نظر داشت که رواداری یاد شده درمورد آجرنما درهنگام اجرا توسط ماشین مخصوص ساییده و یکنواخت میشود .

نوع آجر	طول ( mm )	عرض ( mm )	ضخامت (mm )
آجر ماشنی	2(-)+ 220	1(-)+105	1(-)+55
آجر دستی	4(-) +210	3(-)+100	2(-)+55
آجر باریک نما ماشینی یادستی	طول وعرض برابر ابعاد مندرج در بالا		1(-)+40 یا 30

جدول شماره 1

ـ لبه های آجر : خط فصل مشترک سطوح آجرها باید مستقیم و زوایای تلاقی آنها قائمه و سطوحشان صاف باشد .

ـ درآجرهای سوراخ دار : سوراخ ها باید عمود بر سطح بزرگ آجر و به طور یکنواخت در سطح آن توزیع شده باشند و جمع مساحت آنها باید 24 تا 40 درصد سطح آجرها باشد . بعد سوراخ های مربع وقطر سوراخ های دایره ای باید حداکثر به 26 میلیمتر محدود شود و درضخامت دیواره بین سوراخ ولبه آجر بیش از 15 میلیمتر و فاصله بین دو سوراخ بیش از 10 میلیمتر باشد .

ـ وزن مخصوص : هر دونوع آجر ماشینی و دستی نباید از 7/1 و وزن مخصوص فضایی آنها از 3/1 گرم بر سانتی متر مکعب کمتر شود .

ـ مقاومت دربرابر بخبندان : آجرهای مصرفی درنما باید در برابر یخبندان پایدار باشند و درآزمایش یخ زدگی دچارخرابی ظاهر مانند ورقه ورقه شدن , ترک خوردن و خوردگی نشوند .

ـ ضریب جذب آب : درصد وزنی جذب آب در آزمایش 24 ساعته در مورد آجرهای ماشینی نباید از 16 ودرمورد آجرهای دستی از 20 بیشتر شود ور درهر دونوع آجر از 8 کمتر باشد .

ـ قطعات نازک آجری ( آجر دو غابی)مورد مصرف درنماسازی به ابعاد 20* ( 40 یا 30) *200 میلیمتر باقطعات موزائیکی نازک آجری نمابه ضخامت 20 یا 30 میلیمتر با نقش چند آجر .
 

بند کشی شده (آجر موزائیکی ) ساخته می شوند حداقل باید دارای مشخصات آجرهای ماشینی با مقاومت متوسط مندرج در استاندارد شماره 7 ایران باشند .

ـ ترک درسطح آجر : وجود یک ترک عمیق درسطح متوسط آجر حداکثر تاعمق 40 میلیمتر در آجر پشت کار بالا اشکال میباشد ولی به طور کلی درصد آجرهای ترک دار نباید بیشتر از 25 باشد .

ـ پیچیدگی ,انحنا و فرورفتگی : پیچیدگی درامتداد سطح بزرگ آجر حداکثر 4 میلیمتر و درامتداد سطح متوسط آجر تا 5 میلیمتر مجاز است . آجر نباید انحنا وفرورفتگی بیش از 5 میلیمتر داشته باشا واین مقدار درصورتی قابل قبول است که میزان آن از 20% کل آجرها افزایش پیدا نکند .

ـ سایر موارد : آجر بایدکاملا پخته و یکنواخت و سخت باشد ودر برخورد با آجر دیگر صدای زنگ دار ایجاد کند . به علت عدم چسبندگی آجرهای کهنه به ملات حتی المقدور ازآنها استفاده نمی شود و تنها در صورت انجام پیش بینی های لازم به صورت سائیدن یا برس سیمی استفاده از آن مجاز خواهد بود .

آجرهای ساختماتی مقاومت خوبی در برابر آتش دارند به طوریکه یک دیوار 22 سانتی متری از آجر درحدود شش ساعت دربرابر آتش سوزی مقاومت از خود نشان می دهد .

ضریب انقباض وانبساط در آجر درحدود 0003/0 می باشد که بسیار ناچیز است .

آجربه عنوان یکی ازمصالح متراکم هادی صوت می باشد . در صورتی که انتقال صوت توسط عملکرد دیافراگمی دیوار باشد این مقاومت به وزن دیوار بستگی دارد یعنی کاهش انتقال صوتا در دیوارآجری همگن با لگاریتم و زن دیوار متناسب است . جذب صدا در سطح آجری درفرکانس طبیعی پایین است .

این خاصیت با اندودکردن دیوارو نقاشی باز هم کمتر میشود لذا برای این منظور ازاندودهای مخصوص و آجرهای سبک استفاده می نمایند .

· خواص مکانیکی

حداقل تاب فشاری برای آجرهای رسی بر طبق استاندارد شماره 7 ایران برابر باجدول شماره 2 است .استفاده از آجرهای غیر استاندارد به شرطی مجازمی باشد که دست کم تاب فشاری آن 80% مقادیر مندرج در استاندارد ایران باشد .

نوع آجر		مقاومت فشاری کیلوگرم برسانتی متر مربع
آجر دستی		80
	مقاومت بالا	175
آجر ماشینی	مقاومت متوسط	125
	مقاومت کم	85

جدول شماره 2

· خواص شیمیایی

محیط های شیمیای قبل از آن که بر روی آجر تاثیر بگذارند , ملات آن را تخریب می نمایند . لذا استفاده ازملات مناسب در فضاهایی که به نحوی موادشیمیایی در آنها جاری است ازاهمیت زیادی برخورد ار است . استفاده از آجرهای لعاب دار نیز مانع از جذب مواد درخلل وفرج آجر می شود .

ـ نمک های محلول موجود در آجر

نمک های محلول درخاک رس اولیه موجود می باشند و یا درحرارت کوره تولید می شوند .نمک های محلول میتوانند موجب بروز شوره بشوند . سولفاتهای محلول ممکن است به سطح آجر حرکت کرده و داخل ملات یا اندود بشوند و موجب انتشار شوره و فساد ملات به وسیله حمله سولفاتها شود که درصورت استفاده از آنها درخارج از ساختمان باید از ملات سیمان ضد سولفات استفاده شود .

ـ شوره

گاهی اوقات شوره به صورت گرده سفیدی برسطح کار آجری نوساز پدیدار میشود .علت این پدیده انتقال نمک های حل شده دررطوبت ازداخل آجر به سطح نما جایی که آب تبخیر می شود و از خود بلوریهای نمک رابر جای می گذارد ,‌می باشد . اغلب اوقات اینگونه شوره در طول یک سال بدون بر جای گزاردن اثر تخریبی خود به خود از بین می رود . درکارهای آجری خارج از ساختمان و درمحیط هایی که مرتبا مرطوب و خشک میشوند ,شوره هرزمانی که میتواند ظهورکند از این مهم تر شکل گیری نمک های متبلور شده درزیر پوسته ایجادنمای آبله گون ویاپوسته شدن نما می کند .

روش برطرف کردن شوره :

برای بر طرف کردن شوره سطح شوره زده را بامخلوط 2 تا 4% آب وسرکه باکمک بر س نرم پاک می کنند .

ـ لکه

سطح آجرکاری ممکن است در طول عملیات بنایی با ملات سیمانی یاآهکی که ازملات تازه بیرون می ریزدلکه بردارد . درهر دو صورت لکه باید با برس بدون آلوده کردن سایر سطوح تمیز شود .

q تنوع درتولید آجر های رسی

همانگونه که قبلا نیز اشاره شد آجرهای رسی برحسب مواداولیه ونحوه تولید دارای خصوصیات و ظاهر متنوع هستند . امروزه دردنیا به منظور سهولت عملیات بنایی آجرهای رسی دراشکال گوناگونی ساخته و به بازار عرضه می شوند.